Soorten brandwonden

Een brandwond is een zeer ernstige wond en daarom is behandeling cruciaal. Lees meer over de verschillende soorten brandwonden en behandeling ervan.

Een hete kop thee over je schoot, de kraan iets te warm opendraaien, of je hand per ongeluk tegen een gloeiendhete ovenplaat stoten. Deze kleine ongelukjes kunnen veranderen in een pijnlijk kwaaltje, namelijk een brandwond. Een brandwond kan tot vervelende en ernstige gevolgen leiden, daarom is het van belang de wond direct en goed te behandelen. Maar hoe? In dit artikel lees je meer over eerstegraads, tweedegraads en derdegraads brandwonden, hoe je de wonden herkent en hoe je ze behandelt.

Een brandwond is een beschadiging van de huid. Deze beschadiging van de huid kan gedeeltelijk zijn (alleen de opperhuid), maar ook volledig (tot aan de lederhuid). Een brandwond wordt veroorzaakt door de inwerking van warmte, vlammen, elektriciteit of chemische stoffen op de huid. Wanneer warmte, vlammen, elektriciteit of chemische stoffen op de huid terecht komen, beschadigt de huid. Brandwonden kunnen ontstaan door kleine ongelukken, zoals je vinger branden aan een hete pan. Maar ze ontstaan ook bij heftige ongelukken, zoals een grote brand.

Het belang van onze huid
De huid is het grootste orgaan van je lichaam en heeft verschillende beschermende functies. De huid regelt je lichaamstemperatuur, maar ook het vochtgehalte in je lichaam. Verder helpt de huid als bescherming tegen diverse infecties. De huid is dus ontzettend belangrijk. Daarom moeten we onze huid goed beschermen en verzorgen, zodat de huid ons ook goed kan blijven beschermen.

Opperhuid en lederhuid
De huid bestaat uit twee lagen: de opperhuid en de lederhuid. Wanneer de huid beschadigt, ontstaat er een (brand)wond die effect heeft op een of beide huidlagen. Over het algemeen is je lichaam goed in het herstellen van de opperhuid. De lederhuid is helaas een ander verhaal. Wanneer de lederhuid beschadigt, komt deze niet meer terug.

Soorten brandwonden
Er zijn drie verschillende soorten brandwonden: eerstegraads, tweedegraads en derdegraads. Hieronder vertellen we je meer over deze drie gradaties brandwonden en hoe je ze kunt behandelen. 

Meer weten over verschillende wonden op de huid? Lees dan ons artikel over wondverzorging en leer meer.

Een eerstegraads brandwond is de lichtste vorm van een brandwond die je kunt krijgen. Deze brandwonden hebben alleen een invloed op de opperhuid. Een eerstegraads verbranding kun je vergelijken met een ontstekingsreactie. Een verbrand gezicht is een voorbeeld van een eerstegraads brandwond. Een eerstegraads brandwond in het gezicht kan ontstaan door te lang onbeschermd in de zon zitten. Smeer je huid daarom goed in, voordat je de zon in gaat.

De kenmerken van een eerstegraads brandwond zijn als volgt:

• De verbrande huid is rood of roze gekleurd
• De huid kan gezwollen zijn
• De huid voelt prikkelend of pijnlijk aan
• De verbande huid is droog
• De huid heeft geen blaren

Voor de behandeling van een eerstegraads brandwond hoef je niet zoveel stappen te ondernemen. Om een eerstegraads brandwond te behandelen moet je de brandwond koelen met water. Door deze koeling verlicht je de pijn van de brandwond. Heb je langdurig last van de wond? Dan adviseren wij jou om langs te gaan bij de huisarts of een specialist. 

Bij een tweedegraads brandwond zijn de opperhuid en een deel van de lederhuid aangetast. Er bestaan twee verschillende soorten tweedegraads brandwonden: een oppervlakkige en een diepe. De kenmerken van een tweedegraads brandwond zijn afhankelijk van het soort wond. 

Kenmerken oppervlakkige tweedegraads brandwond:

• Glanzend roze of rode huid
• Opperhuid is beschadigd tot in de lederhuid
• De wond is nat
• Er zitten blaren op de huid
• Erg pijnlijk
• De wond voelt soepel

Kenmerken diepe tweedegraads brandwond:

• De lederhuid is erger aangetast dan bij een oppervlakkige tweedegraads brandwond
• De huid heeft een rode of witte kleur
• De wond is nat
• Erg pijnlijk
• De wond voelt soepel

De manier waarop je een tweedegraads brandwond kunt behandelen is afhankelijk van de plek en grootte van de wond. Ligt de tweedegraads brandwond-blaar open? Of heb je erg veel last van de blaar? Raadpleeg dan altijd een huisarts of een medisch specialist. De behandeling moet je altijd laten doen door een medisch specialist. Behandel de wond nooit zelf. 

De opperhuid en lederhuid zijn beide volledig beschadigd bij een derdegraads brandwond. De beschadiging bevindt zich tot in het onderhuidse vetweefsel. Verder kan een derdegraads brandwond onderliggende botten, spieren en pezen beschadigen. De brandwond ziet er wit, beige, donkerbruin of zelfs zwart uit. Doordat de zenuwuiteinden vernietigd zijn, voel je meestal geen pijn. Wel zit er soms een tweedegraads brandwond om de derdegraads brandwond heen die wel zeer doet. 

Kenmerken van een derdegraads brandwond zijn als volgt:

• De wond is wit, beige, donkerbruin tot zwart
• De opperhuid en lederhuid zijn beide volledig beschadigd
• De wond voelt droog en leerachtig
• Je voelt nauwelijks pijn
• De wond is stug

De behandeling van een derdegraads brandwond moet altijd door een arts of specialist gedaan worden. De behandeling van een derdegraads brandwond wordt in een ziekenhuis of brandwondencentrum verricht. De genezing is een erg lang proces. Wanneer de brandwonden groot zijn, is een chirurgische operatie nodig om dode huidresten te verwijderen en te vervangen met een huidtransplantatie. Derdegraads brandwonden laten flinke littekens achter door de bindweefselvorming die ontstaat.

Direct een brandwond behandelen is van groot belang. Brandwonden zijn ernstige wonden en kunnen blijvende schade aan de huid veroorzaken. Zoals eerder benoemd, wanneer de lederhuid eenmaal beschadigd is, valt deze niet meer te redden. Op de plek van een brandwond is de huid stuk, waardoor hij geen goede bescherming meer biedt. Zonder de bescherming dringen bacteriën makkelijker en sneller naar binnen. Hierdoor wordt de kans of infecties groter. Verder verliest je lichaam warmte en vocht door een brandwond. Daarom is een brandwond verzorgen van cruciaal belang. 

Een brandwond is ontzettend vervelend en kan ook erg pijnlijk zijn. Ook kan een brandwond voor langdurige schade zorgen. Voorkomen is dus belangrijk. Wil je weten hoe je een brandwond verzorgt of makkelijker voorkomt? Lees dan meer in ons artikel over brandwondpreventie. 

Heb je specifiek vragen over brandwonden en het behandelen van brandwonden? Raadplees de huisarts of een medisch specialist.